مایع منی چگونه تشکیل می شود؟

موارد زیر در تولید مایع منی دخیل هستند که با هم نگاهی به تک تک آن ها خواهیم داشت:

 اپیدیدیم و بیضه ها

بیضه ها بافت های مسئول تولید اسپرم هستند. اپیدیدیم لوله ای است که اسپرم را از بیضه ها به لوله منی بر بنام “واز دفران” منتقل می کند.

 کیسه های منی

این موارد بخش قابل توجهی از حجم مایع منی را تولید می کنند. این غدد موادی را ترشح می کنند که از نظر قندی به نام فروکتوز سرشار از مواد مغذی هستند و مواد مغذی را برای اسپرم فراهم می کنند.

 غده پروستات

این غده ماده شیمیایی به نام آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) تولید می کند و با تولید موادی خاص باعث ایجاد ماهیت ژله مانند در مایع منی می شود و به اسپرم اجازه می دهد در منی حرکت کرده و راحت تر به تخمک برسد.

غدد موجود در مجاری ادراری

این غدد مسئول تولید ترشحاتی هستند که حرکت مایع منی را آسان تر می کند. هر کدام از این موارد بخشی از سیستم تولید مثل آقایان هستند و نقش خاصی را در ارضای فردو تولید مثل ایفا می کنند. با این که مایع منی معمولا سفید یا خاکستری است، ممکن است برخی آقایان منی زرد رنگ داشته باشند. اما فقط در مواردی که منی زرد رنگ نشانه تغییری ویژه در فرد باشد، باید به آن رسیدگی شود.

ژله ای بودن مایع منی

مایع منی تقریبا بلافاصله پس از خروج از بدن لخته می شود و یک مایع چسبناک و شبیه به ژله به وجود می آید. این ماده پس از ۵  الی ۴۰ دقیقه دوباره تبدیل به مایع می شود. شکل گرفتن گلبول های شبیه به ژله در مایع منی نشان دهنده مشکل باروری یا بیماری خاصی نیست.

عدم لخته شدن منی و سپس دوباره تبدیل شدن به مایع می تواند منجر به بروز مشکلات باروری در مرد شود. همانطور که گفتیم مایع منی باید بلافاصله پس از ارضای مرد تبدیل به ماده چسبناکی شود. میزان منی تولیدی در هر بار ارضای آقایان باید بین ۲ الی ۵ میلی لیتر باشد. تولید منی کمتر از ۱.۵ میلی لیتر (هیپوسپرمی) یا بیشتر از ۵.۵ میلی لیتر (هایپرسپرمی) ممکن است غیر عادی باشد.

حجم منی سالم چقدر است؟

حجم کم مایع منی پس از چندین بار ارضای فرد و حجم زیاد این مایع پس از گذشت زمان زیاد از آخرین ارضای مرد امری طبیعی است. ممکن است در حین رابطه جنسی و ارضا شدن به مایع منی خود اهمیت خاصی ندهید، اما باید بدانید که منی نشانه خوبی در زمینه باروری و سلامت کلی بدن شما به حساب می آید.

اگر می خواهید بدانید اسپرم های شما چقدر قدرت دارند یا این که تعداد عادی اسپرم چقدر است، نیاز نیست به عوامل دیگری توجه کنید. آزمایش به منظور بررسی مایع منی می تواند پاسخ شما را بدهد.

تغییر شکل مایع منی

مایع منی سالم معمولا چسبناک و شبیه به ژله است. با این حال باید بگوییم که برخی فاکتور های خاص می توانند بافت منی شما را تغییر دهند. این عوامل عبارتند از:

  • رژیم غذایی
  • مصرف الکل
  • سطح فعالیت بدنی
  • مصرف ماریجوانا

اگر علائم یا نشانه های غیر طبیعی و خاصی ندارید، یک تغییر موقت در بافت مایع منی عاملی جهت نگرانی نیست. در صورت بروز درد، ناراحتی یا خستگی در کنار تغییر زیاد بافت مایع منی خود، حتما به پزشک مراجعه کنید.

این علائم در کنار مایع منی غلیظ می توانند نشانه کم آبی شدید بدن، عدم تعادل هورمونی فرد یا عفونت باشند. مایع منی آبکی نیز نشانه کمبود ویتامین یا عدم باروری فرد است.

همانطور که در بالا گفته شد مایع منی خیلی زود پس از ارضای فرد لخته می شود و ماهیت آن چسبناک و شبیه به ژله خواهد بود. در نهایت پس از ۵ الی ۴۰ دقیقه این مایع دوباره به وضعیت اول خود برمیگردد و آبکی خواهد شد. این تغییر در ماهیت مایع منی برای باروری و تولید مثل اهمیت دارد و در واقع یک پروسه کاملا عادی و سالم است. پس از انجام وازکتومی، مایع منی صرفا حاوی مایعات و مواد مغذی اسپرم بوده ولی اسپرم در آن وجود ندارد.

پس از عمل جراحی برگشت وازکتومی به حالت عادی، اسپرم ها دوباره در حین ارضای مرد به مایع منی اضافه می شوند. با این حال، ماهیت و شکل منی با گذر زمان و بالا رفتن سن تغییر می کند. عوامل دیگری همچون سطح برانگیختگی و شهوت، تغییرات فصلی و استرس همگی بر روی شکل مایع منی تاثیر می گذارند.

غلظت غیر عادی مایع منی ممکن است به دلیل کم آبی بدن رخ دهد که موضوعی موقت بوده و در صورتی که غلظت منی بیش از حد زیاد باشد، ممکن است مشکلی در سطح هورمون تستسترون فرد وجود داشته باشد.

تغییرات به وجود آمده در ماهیت و شکل مایع منی به شکل روزانه رخ می دهند و فقط زمانی باید نگران این موضوع باشید که این تغییر ماهیت هر دو الی سه هفته رخ دهد. اگر قصد دارید بچه دار شوید و یا اخیرا پروسه برگشت وازکتومی را انجام داده اید و پیشنهاد شده است که به شکل مکرر رابطه جنسی داشته باشید، این رابطه جنسی مکرر می تواند در ماهیت و شکل مایع منی اثر بگذارد.

ممکن است مایع منی حجم کمتری داشته باشد و یا ماهیت و شکل آن نیز تغییر کند.

 

دکتر جباری متخصص ارولوژی در تهران