موارد زیر باعث خونریزی ادراری می شوند که به شرح آنها می پردازیم:
1- عفونت ادراری
هر گونه التهاب و تورم چه با منشأ ویروسی و چه با منشأ باکتری می تواند باعث خونیریزی در ادرار شود و نکته مهم این است که وقتی خونریزی ادراری به علت التهاب و تورم مجرا و مثانه و کلیه باشد علائم دیگر از قبیل سوزش شدید ادرار، درد، تکرر ادرار و گهگاهی تب نیز به همراه دفع خون دیده می شود.
وقتی فرد آزمایش ادرار می دهد علاوه بر سلول های خونی سلولهای التهابی و باکتری نیز در ادرار وجود دارد این بیماری با مصرف آنتی بیوتیک و مصرف مایعات فراوان سریعاً بهبودی پیدا می کند. از نمونه عفونت ویروسی که باعث التهاب شدید و خونریزی شدید از مثانه می شود می توان به آدنوویروس اشاره کرد که فرد ناگهانی دچار خونریزی شدید از مثانه می شود و علیرغم خونریزی شدید بیماری خودبخود کنترل می گردد.
2- وجود خون به علت تومور یا سرطان
یکی از شایعترین علت خونریزی ادراری، سرطان های دستگاه ادراری مخصوصاً سرطان مثانه است ولی در سرطان لوله حالب و کلیه ها نیز خون در ادرار دیده می شود. شایعترین منشأ خون در ادرار در زمینه سرطان مثانه می باشد. کسانی که سیگار، قلیان و انواع دودها را استفاده می کنند، چندین برابر سرطان مثانه در اینها بالاست.
هر فرد سیگاری و آشنا با دخانیات که با خونریزی ادراری مراجعه می کند، باید حتماً از نظر سرطان مثانه بررسی شود. سابقه شیمی درمانی مخصوصاً با سیکلوفسفامید و رادیوتراپی لگن نیز از عوامل مستعد کننده سرطان مثانه و خونریزی می باشند. وجود سوند مثانه دراز مدت و عفونت های مزمن تحریک کننده و سنگ مثانه درمان نشده می توانند از علل ایجاد کننده سرطان مثانه و خونریزی باشند.
3- وجود خون به علت سنگ کلیه، حالب و مثانه
یکی از علل شایع خونریزی ادراری وجود سنگ در سیستم ادراری اعم از سنگ کلیه، مثانه و حالب می باشد. حرکت سنگ و تحریک موضعی آن باعث التهاب مخاط مثانه و مجرا و کلیه شده و باعث ایجاد خونریزی در ادرار می شود که با درمان سنگ خونریزی نیز از بین خواهد رفت.
4- خونریزی به علت الهتاب مزمن
از قبیل ورم مزمن مجرای پروستات و ورم مزمن مثانه و یا ابتلا به بیماری های گرانولوماتوز از قبیل سل و سیستوزومیازیش می توانند باعث خونریزی ادرار شوند.
5- اختلالات خونریزی
ناهنجاری های انعقاد خون که معمولا وراثتی هستند (مانند هموفیلی) می توانند سبب پدیدار شدن خون در ادرار شوند و معمولا بدون درد می باشند. تنها تعداد کمی از بیماران به پدیدار شدن خون در ادرار در اثر اختلالات انعقادی مبتلا می شوند اما از آنجایی که ممکن است این خونریزی در جایی دیگری رخ داده و معمولا با درمان قابل پیشگیری می باشد، شناسایی این بیماران اهمیت دارد. بیمارانی که دارو های رقیق کننده خون مانند وارفارین مصرف می کنند نیز می توانند به هماچوری مبتلا شوند. این نشانه ای جهت بازبینی فوری میزان دوز داروی مصرفی می باشد.
6- بیماری کم خونی داسی شکل
این بیماری ارثی بوده و در بریتانیا عمدتا در جمعیت های آفریقایی و آفریقاییان کارائیبی وجود دارد. این بیماری سبب حملات درد و کم خونی شده و معمولا در دوران کودکی شروع می شوند. به همین دلیل، اغلب قبل از رخداد عوارض کلیوی این بیماری تشخیص داده می شود. از آنجایی که خون در ادرار ناشی از کم خونی داسی شکل عوامل مختلفی دارد، این عارضه باید بررسی شود. به دلیل اینکه تصویر برداری با ماده حاجب می تواند در این بیماران سبب به وجود آمدن یک وضعیت بحرانی شود، بهتر است این کار صورت نگیرد.
7- وجود انسداد در مسیر اداری
به علت بزرگی پروستات و تنگی مجرا که باعث زور زدن هنگام تخلیه ادرار می شوند از علل خون در ادرار هستند.
8- ناهنجاریهای مادرزادی
از قبیل تنگی محل اتصال حالب به لگنچه یا UPJO، دیورتیکول های مثانه و مجرا از علل خونریزی در مثانه هستند.
9- مصرف بیش از حد داروهای رقیق کننده خون
رقیق شدن بیش از حد خون باعث خونریزی در همه جای بدن از جمله خونریزی ادراری می شوند از این داروها می توان به آسپرین، پلاویکس، وارفارین، دپیریدامول اشاره کرد که با تنظیم دوز دارو خونریزی قطع خواد شد.
10- خونریزی از ادرار با علت ناشناخته
در مواقع بسیاری بیمارانی را می بینیم که علیرغم خون در ادرار در بررسی های انجام شده هیچکدام از عوامل ذکر شده را پیدا نمی کنیم. به این نوع خونریزی اسانسیل یا خونریزی بدون علت خاص ذکر می شود که به بیمار توصیه می کنیم که نگران خونریزی نباشد و با مصرف مایعات زیاد و دوری از انجام فعالیت های سنگین ورزشی به زندگی سالم خود ادامه دهد.
دکتر حسین کرمی
متخصص کلیه و درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی
برای اطلاعات بیشتر در خصوص خون در ادرار می توانید به آدرس زیر مراجعه کنید:
