برای کاهش دادن ریسک بروز مشکلات قلبی در حین تولد نوزاد، سلامت جنین باید به خوبی ارزیابی شود و هر گونه مشکل باید خیلی زود در دوره بارداری شناسایی گردد. اکو قلب مادر در دوران بارداری و اکو قلب جنین یکی از پروسه هایی است که شاید پزشک شما در صورت وجود احتمال مشکل قلبی در جنین، آن را مورد استفاده قرار دهد.
اکو قلب جنین چیست؟
از هر ۱۰۰ نوزاد، یک نفر با بیماری مادرزادی اختلال قلب به دنیا می آید و طبق پژوهش های به عمل آمده این مشکل یکی از رایج ترین مشکلات در تولد نوزادان به شمار می رود.
اکوکاردیوگرام جنینی یا آزمایش اکو جنین یک آزمایش سونوگرافی غیر تهاجمی به شمار می رود که می تواند قلب نوزاد به دنیا نیامده را ارزیابی کند. این آزمایش معمولا در سه ماهه دوم دوران بارداری، بین ۱۸ تا ۲۴ هفته انجام می گردد. همچنین در صورت نیاز می توان آن را در هفته های بعدی و سه ماهه آخر نیز انجام داد.
این آزمایش از امواج صوتی استفاده می کند تا یک اکوکاردیوگرام و یا تصویری از قلب جنین تولید کند. در این آزمایش مشکلات قلبی و غیر نرمال بودن قلب، ریتم آن و کارکرد کلی مورد بررسی قرار می گیرند.
آزمایش اکو جنین یا همان اکوکاردیوگرام جنینی بنا به دلایلی که در ادامه آورده ایم از اهمیت بالایی برخوردار است:
یک اکوکاردیوگرام جنینی می تواند مشکلات و غیر نرمال بودن کارکرد قلب فرد را مشخص کند. در صورت کامل و مناسب نبودن نتایج تست، برای بار دوم این آزمایش انجام می شود تا نتایج بهتر و واضحی در اختیارمان قرار گیرد.
وقتی که نتایج این آزمایش را دریافت می کنید دقیقا خواهید فهمید که مشکل در کجا است و می توانید دوره بارداری خود را بهتر مدیریت کنید. همچنین به کمک نتایج این تست در دوران پس از بارداری نیز خواهید توانست از کودک خود مراقبت کنید.
این تست می تواند به پزشک شما کمک کند تا پروسه درمانی مناسب پس از انجام عمل جراحی اصلاحی را مشخص نماید.
موارد لزوم اکوکاردیوگرافی جنین
در صورتی که هر کدام از آزمایش های قبلی نشان دهنده وجود مشکل ضربان قلب در جنین بوده باشند، پزشک شما انجام آزمایش اکوکاردیوگرام جنینی را پیشنهاد خواهد کرد. آزمایش اکو جنین معمولا در سناریو های زیر پیشنهاد می شود:
اگر شما یا شریک زندگی شما دارای بیماری قلبی مادرزادی باشید
اگر تاریخچه خانوادگی در مشکلات وبیماری های قلبی یا فشار خون بالا داشته باشید
اگر مشخص شده باشد که جنین مشکل قلبی و یا آریتمی جنینی دارد
اگر جنین دارای یک مشکل ژنتیکی (نظیر سندروم داون) و یا دیگر مشکلات خاص نظیر بیماری های مغزی یا کلیوی باشد.
اگر در حین بارداری از الکل و یا مواد مخدر استفاده می کنید
اگر از برخی داروهای خاص آکنه یا تشنج استفاده می کنید که می توانند منجر به بروز بیماری های مادرزادی قلبی در جنین شوند.
اگر با برخی مشکلات پزشکی از قبیل دیابت نوع ۱، سرخچه، فنیل کتونوری یا لوپوس دست و پنجه نرم می کنید
در صورت داشتن آمینوسنتز غیر نرمال
اگر از طریق روش آی وی اف و یا دیگر تکنولوژی های بارور شدن که ریسک بروز مشکلات مادرزادی قلبی را بالا می برد باردار شده باشید
جمع شدن مایعات زیر پوست و در ناحیه ای که پشت گردن جنین قرار دارد
اگر جنین مشکل سندروم انتقالی دو قلو را داشته باشد
توصیه می شود مادران نیز در دوران بارداری حتما نسبت به اکو قلب اقدام کنند.
یک متخصص با تجربه سونوگرافی این آزمایش را انجام خواهد داد. گاهی اوقات ممکن است متخصص زنان و زایمان این آزمایش را برای فرد انجام دهد و نتایج آن نیز توسط متخصص قلب کودکان بررسی خواهند شد.
آزمایش اکوکاردیوگرافی جنین در دوران بارداری یا همان اکو قلب جنین برای همه افراد ضروری نیست، اما اگر پزشک شما انجام آن را ضروری می بیند، باید حتما آن را انجام دهید. گاهی اوقات در سونوگرافی قبل از زایمان نیز ممکن است اطلاعاتی به دست آید که در زمینه سلامت قلب جنین نکاتی را به همراه خواهد داشت.
آمادگی لازم قبل از اکو قلب جنین در بارداری
خیر. بر خلاف دیگر آزمایش های سونوگرافی قبل زایمان که در آن ها باید مثانه فرد پر باشد، اکوکاردیوگرافی جنین نیازی به هیچ آمادگی قبلی ندارد. مدت زمان این آزمایش در حدود ۳۰ دقیقه الی دو ساعت است. پیشنهاد می شود همراه با همسر و یا یکی از اعضای خانواده خود به این آزمایش بروید.
دکتر آرزو خسروی
متخصص قلب و عروق
