تکرر ادرار یک وضعیت نامطلوب است که هر دو جنس مذکر و مونث را درگیر می کند. این وضعیت گاها در همراهی با مثانه بیش فعال (مثانه تحریک پذیر) یا فوریت در دفع ادرار نیز دیده می شود.
علت تکرر ادرار
عوامل متعددی باعث ایجاد تکرر ادرار می گردد. عامل اصلی و زمینه ای بر اساس سن و جنس متغیر می باشد که از حالات های کم و خفیف تا شدید و وخیم متغیر است، این علل شامل:
۱- عفونت مجرای ادراری (UTI)
عفونت مجاری ادراری مهم ترین علت زمینه ای می باشد. التهاب ایجاد شده توسط عفونت، توانایی مثانه برای نگه داشتن ادرار را کاهش می دهد.
۲- دیابت
تکرر ادرار می تواند علامت دیابت تیپ اول یا دوم باشد.
۳- مشکلات پروستات
علت اصلی و عمده تکرر ادرار در مردان، مشکلات پروستات در آنها می باشد. پروستات حجیم شده جریان ادراری را مسدود می کند و باعث تحریک و انقباض مثانه می شود.
۴- تکرر ادرار در بارداری
علامت شایع و بی خطر در بیشتر بارداری ها، تکرر ادرار است. همان طور که رحم و جنین رشد می کنند، فشار بر روی مثانه بیشتر می شود و نیاز به دفع ادرار افزایش می باید.
۵- سیستیت بینابینی (التهاب لایه میانی مثانه)
حالتی که در آن درد در مثانه و لگن وجود دارد و احساس مداوم برای ادرار کردن در فرد ایجاد می شود. معمولا درد این افراد هنگام پر شدن مثانه بیشتر بوده و با تخلیه ادرار کاهش می یابد.
۶- داروهای دیورتیک یا ادرار آور
داروهایی که به منظور درمان بیماری هایی چون فشار خون بالا تجویز می شوند، باعث ایجاد تکرر به جهت تخلیه مایعات اضافی بدن می گردند. از جمله این داروها می توان به هیدروکلروتیازید و فوروسماید اشاره کرد.
۷- سکته
سکته می تواند باعث آسیب به اعصاب مثانه شده که در نهایت منجر به تکرر ادرار می گردد.
۸- مواد محرک مثانه
استفاده بیش از حد از مواد محرک مثانه مانند الکل و کافئین می تولند باعث تکرر ادرار شود.
۹- سرطان مثانه
تکرر ادرار اغلب نشانه نادری از سرطان مثانه است. بیشترین نشانه و علامت در سرطان مثانه، وجود خون در ادرار است.
۱۰- تومورهای لگن
این عامل به ندرت باعث ایجاد تکرر ادرار می شود.
۱۱- سندرم مثانه بیش فعال
شایعترین عامل در فوریت در تخلیه ادرار خصوصا در بانوان جوان می باشد.
۱۲- عفونت واژن (واژینیت)
التهاب واژن که باعث تحریک تخلیه ادرار می شود.
۱۳- تنگی های پیشابراه
تنگی های پیشابراه بر اثر عوامل اناتومیک مانند تنگی مجرای ادراری، دیورتیکولیت کولون (بیماری که در آن کیسه های کوچک و برآمده رو به بیرون، در دیواره روده بزرگ ایجاد می شود) و یا عوامل بیرونی مانند پرتو‌درمانی (رادیو تراپی) ناحیه لگن بوجود میایند.
۱۴- بیماری های جنسی
بیماری های منتقله از راه جنسی مانند کلامیدیا/سوزاک می توانند سبب بروز تکرر ادرار شوند.
درمان تکرر ادرار
درمان تکرر ادرار با درمان عامل زمینه ای و اصلی است. به طور مثال اگر عامل، عفونت مجرای ادراری باشد، آنتی بیوتیک تجویز می شود و یا اگر بیماری دیابت و مشکل پروستات عامل تکرر باشد، کنترل قند خون و یافتن مشکل پروستات درمان علت زمینه ای می باشد.تغییر شیوه زندگی و یا ورزش های ویژه به منظور تقویت عضلات کف لگن و کاهش نیاز فوریت در ادرار، درمان کمکی در اکثر بیماری ها از جمله سندرم مثانه بیش فعال می باشد.همچنین توصیه های زیر نیز باید رعایت گردند:
پرهیز از نوشیدن مایعات قبل از خواب
کاهش مصرف الکل و کافئین
ورزش های kegel به منظور تقویت عضلات مثانه که عمدتا به زنانی که زایمان طبیعی را تجربه کرده و دچار تکرر ادرار شده اند توصیه می شود.
قرص های ضد تکرر ادرار
درمان دارویی تکرر ادرار ممکن است شامل استفاده از داروهای زیر باشد:
داریفناسین. داریفناسین به طور خاص برای افرادی که در طی شب بیشتر از دو بار برای ادرار کردن بیدار می شوند، تجویز می شود.
دسموپرسین استات ( نوکتیوا )
ایمی پرامین ( توفرانیل )
میرابگرون ( میربتریک )
اکسی بوتینین ( دیتروپان )
اکسی بوتینین ( اکسی ترول ). اکسی ترول تنها داروی قابل استفاده برای بانوان است.
وسیکیر یا همان سولیفناسین ( وزیکر )
تولترودین ( دیتروم LA )
تروسپیوم ( Sanctura XR )
دکتر شهریار ناطق
جراح و متخصص کلیه و متخصص ارولوژی
